Beschermende kleding: verplicht of niet… en wie bepaalt dat eigenlijk?

jul 4, 2025 | actualiteiten homepage, Nieuws

VVGW zet zich dagelijks in voor veilig en gezond werken. Een belangrijk onderdeel daarvan is het gebruik van beschermende kleding, wanneer dit nodig is. Deze kleding valt onder de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) en speelt een sleutelrol in het beperken van risico’s tijdens het werk.

Beschermende werkkleding beschermt werknemers tegen uiteenlopende gevaren, zoals hitte, vuur, kou, UV-straling, gevaarlijke stoffen of slechte zichtbaarheid. Het kan ook bescherming bieden tegen scherpe voorwerpen, stoten, vloeistoffen of ziekteverwekkers. Bovendien draagt de kleiding bij aan de herkenbaarheid op de werkvloer, bijvoorbeeld door het gebruik van bedrijfslogo’s of signaalkleuren.

Wettelijke kaders en instructierecht

Hoewel er in de wet geen specifieke regels zijn opgenomen over wat een werknemer wél of niét mag dragen, betekent dit niet dat werknemers vrij zijn om zich op de werkvloer geheel naar eigen inzicht te kleden. Werkgevers hebben het zogeheten instructierecht. Dat houdt in dat zij bevoegd zijn om kledingvoorschriften op te stellen die bijdragen aan de veiligheid, orde en goede uitvoering van het werk. Dit recht is wettelijk vastgelegd in artikel 7:660 van het Burgerlijk Wetboek.

Op basis van de RI&E kunnen werkkledingvoorschriften worden opgesteld om werknemers te beschermen tegen de verschillende risico’s waaraan een werknemer wordt blootgesteld. Dat betekent dat een werknemer in bijvoorbeeld de bouw, industrie of zorg verplicht is om de voorgeschreven beschermende kleding en schoeisel te dragen Werkgevers hebben de wettelijke plicht om deze PBM kosteloos ter beschikking te stellen én te zorgen voor het juiste onderhoud ervan. Werknemers zijn op hun beurt verplicht deze te dragen en correct te gebruiken. Het niet naleven van deze verplichtingen kan voor beide partijen grote gevolgen hebben – juridisch én qua veiligheid.

Voorbeelden van beschermende kleding en toepassingen

Enkele voorbeelden van werkzaamheden waarbij het nodig kan zijn om beschermende kleding te dragen zijn (Bron: Arboportaal):

  • Buiten werken in het donker;
  • Werken met gevaarlijke stoffen;
  • Werken in de zorg;
  • Hulpdiensten (brandweer, politie, ambulance).

Voorbeelden van beschermende kleding:

  • Winterkleding voor korte of langere tijd werken in de kou;
  • Regenkleding;
  • Vlamdovende of vlamvertragende kleding, bijvoorbeeld voor laswerkzaamheden;
  • UV-werende kleding;
  • Vloeistofdichte kleding voor het werken met vloeistoffen, zoals vloeibare chemicaliën, waaronder zuren, logen en/of oplosmiddelen;
  • Wegwerpkleding voor werk in zeer stoffige ruimten of bij werkzaamheden die veel deeltjes veroorzaken, zoals verfspuiten;
  • Signaalkleding voor situaties waarbij de werknemer moet opvallen (bijvoorbeeld bij werken langs de weg of bij het te water geraken en bij aanrijdgevaar);
  • Zaagbroek om extra bescherming te geven voor het werken met een kettingzaag.

Bij bepaalde kleding, zoals vlamvertragende of chemisch-bestendige kleding, gelden extra eisen. Denk aan speciale wasserijen en tijdige vervanging van het materiaal. De kosten hiervan zijn altijd voor rekening van de werkgever.

Conclusie: veiligheid begint bij duidelijke afspraken

Bij verschillende werkzaamheden is het nodig om gebruik te maken van beschermende kleding. Dit is geen vrijblijvende keuze, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Werkgevers zijn verplicht PBM te leveren en voorlichting te geven over correct gebruik. En werknemers zijn verplicht die kleding daadwerkelijk te dragen. Door duidelijke afspraken te maken én deze na te leven, creëren we samen een veilige en gezonde werkomgeving voor iedereen.

Veilig werken is nooit optioneel – beschermende kleding evenmin.

Kijk hier voor informatie over de VVGW-werkgroep Kleding

Nieuws

Internetconsultaties relevant voor de PBM-sector

Ondanks de zomerperiode heeft de Europese Commissie een aanzienlijk aantal internetconsultaties gelanceerd die relevant zijn voor leveranciers van PBM, sommige met vrij korte deadlines. Hieronder tref je een overzicht aan van deze consultaties, die ESF voor je op een rijtje heeft gezet. Aarzel niet om er als bedrijf of organisatie aan deel te nemen, want daar zijn ze voor bedoeld.

Oude RI&E Metaalbewerking vervalt per 1 september

Vanaf 1 september 2025 is de huidige digitale versie van de RI&E voor de metaalbewerking niet meer actief te gebruiken. Metaalbedrijven die lid zijn van Koninklijke Metaalunie kunnen hun bestaande gegevens dan alleen nog raadplegen, niet aanpassen. Om te voorkomen dat informatie verloren gaat, adviseert de brancheorganisatie om de huidige gegevens tijdig over te zetten naar de nieuwe RI&E Metaalbewerking.

Arbovisie 2040 SER: Gezond en veilig werken door effectieve regels en preventie

In mei 2025 publiceerde de SER een nieuw rapport “Gezond en veilig werken door effectieve regels en preventie”, waarin de Gezondheidsraad o.a. wordt geadviseerd wetenschappelijk onderzoek te laten verrichten naar de normstelling en grenswaarden voor gezond en veilig werken in brede zin, inclusief de pasvorm van werkkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit gezien de vaak grote diversiteit in de beroepsbevolking.

Nieuwe EN-normen voor adembeschermingsfilters

De laatst uitgebrachte EN143:2021 & EN14387:2021, de Europese normen voor deeltjes- en gasfilters en gecombineerde filters in ademhalingsbeschermingsmiddelen, introduceert verschillende wijzigingen ten opzichte van de vorige versie. De belangrijkste wijzigingen zijn onder andere de verwijdering van de Dolomiet-test op verstopping door stof, de afschaffing van de R/NR-markering en updates van de vereisten voor filtermarkering.