Column van Ronald le Clercq
Ongeluk in een klein hoekje
We kunnen aannemen dat de mens van nature goed is van vertrouwen. Oplichters slaan immers nog steeds hun slag bij argeloze burgers. Zoals we soms nog steeds buigen als knipmessen voor iemand met een witte jas aan en stethoscoop om de nek. Of dat we zonder identiteitscheck de meteropnemer in onze meterkast toelaten. We voelen ons veilig en vertrouwd. Op wat maatschappelijke onregelmatigheden na gaat het over het algemeen best goed met ons veiligheidsgevoel. Er wordt goed voor ons gezorgd. Toch?
Feiten en aannames
Ooit hoorde ik iemand zeggen: “80 % van de beslissingen die wij nemen zijn gebaseerd op aannames en dat is fout!” En het is een waarheid als een koe. Onze dagelijkse beslissingen zijn vaak gebaseerd op aannames en niet op feiten. We nemen aan dat de aanbieding in de supermarkt echte korting is, we nemen aan dat als het verkeerslicht op groen staat we veilig zonder kijken kunnen oversteken, we nemen aan dat als een stofmasker de eigenschappen heeft om onze ademhaling te beschermen we zonder na te denken een microstofwolk of misschien nog erger een virus trotseren, we nemen aan dat het koord van de valbeveiliging ons leven redt… Aannames, aannames. Feiten zijn kil en laten helaas nauwelijks ruimte voor vergeving.
Ongelukken
Spijtig genoeg bepalen aannames vaak de ongelukken die gebeuren, zowel thuis als op het werk. De statistieken liegen er niet om. ‘Een ongeluk zit in een klein hoekje’ (door een klein foutje -zie ook in tekst bordje- kan er veel misgaan) is een heel oud spreekwoord. Gezien de vele jaarlijkse ongelukken op het werk en thuis ligt dit spreekwoord klaarblijkelijk onder een dikke laag fijnstof.
De moraal van het verhaal
Stop met het doen van aannames is het devies. Focus op de feiten. Vraag jezelf continu af waar je op het werk mee bezig bent. Een kop hete thee in het kruis van je collega kan een tweede graads gloeiende verrassing opleveren. Bereid jezelf altijd goed op een klus voor. Denk niet ‘dat en dat doe ik wel eventjes’. Vraag je af: heb ik wel de juiste passende gelaatsbescherming? Heb ik wel de juiste schoenen aan? Heb ik wel het juiste PBM voor de opdracht? En het belangrijkste, pas ik het wel op de juiste wijze toe? De mens is uiteindelijk door het doen van aannames de zwakste schakel. Als op het werk, maar ook thuis, waar ongelukken schering en inslag zijn, we de balans nu eens omgooien naar het punt dat 80% van de beslissingen die wij nemen gebaseerd op feiten moet zijn? Dan is er beduidend minder leed te betreuren; het scheelt veel juridische kosten, medische kosten, maatschappelijke kosten, echtscheidingen, ontwrichte gezinnen, banenverlies, bedreiging levensgeluk in het algemeen, sterfgevallen enzovoort. Laten we beginnen (met een knipoog) de tekst ‘Een ongeluk zit in een klein hoekje’ eens af te stoffen, deze volkswijsheid te herwaarderen door in vele talen op een badge te zetten en goed leesbaar voor elkaar op te spelden! Een nieuwe en creatieve volgende stap in veiligheidsbewustzijn. Ik eindig hiermee alvast met een voorzet in het Engels: “Small mistakes can have large consequences”. Veel feitenwijsheid toegewenst in dat kleine hoekje waar de klappen vallen en veel plezier met de vertalingen!