De waarde van machines staat op de balans van een onderneming. Mensen niet. Maar stel dat de waarde van een arbeidsrelatie wél wordt berekend en op de balans wordt geplaatst. Wat is dan het verband tussen de waarde van de arbeidsrelatie en de veiligheid binnen een bedrijf?
In het jaarverslag van de Nederlandse Arbeidsinspectie voorziet Inspecteur-generaal Rits de Boer die vraag van een antwoord. Naast die reflectie bevat het vandaag gepubliceerde jaarverslag verhalen van inspecteurs, feiten en cijfers en voor het eerst ook het jaarverslag van de Opsporingsdienst.
Arbeid als productiefactor
Kortlopende contracten, zoals tijdelijke of uitzendovereenkomsten, hebben een lage contante waarde. Dit komt doordat de werkgever slechts voor een korte periode een verplichting aangaat. Hoe vaster de baan, hoe hoger het salaris, hoe langer de looptijd, des te hoger de contante waarde wordt.
Arbeidsongevallen
Vorig jaar waren er ruim 3.200 slachtoffers betrokken bij een gemeld arbeidsongeval, waarvan 52 met dodelijke afloop. Arbeidsongevallen komen relatief vaak voor bij uitzendkrachten blijkt uit meerjarig onderzoek. Daarbij gaat het ook vaak om arbeidsmigranten. Deze groep werknemers heeft grotendeels kortlopende (uitzend)contracten. Arbeidsmigranten doen vaker ongeschoold, laagbetaald en tijdelijk werk, vaak in sectoren waar het risico op ongevallen al relatief groot is.
Stevige arbeidsrelatie betekent meer veiligheid
Wanneer werkgevers en werknemers een duurzame arbeidsrelatie hebben, voelen beide partijen zich meer betrokken en investeren zij eerder in een veilige werkomgeving. Met andere woorden: hoe steviger de relatie tussen werkgever en werknemer, hoe beter dit is voor de veiligheid op de werkvloer.
Rits de Boer: ‘Een lage contante waarde van een arbeidsrelatie vergoot de kans op arbeidsongevallen. Het bezien van arbeidsrelaties door de lens van de contante waarde kan helpen om voorstellen te ontwikkelen voor verbeteringen en een sterkere veiligheidscultuur. Voorstellen voor verbeterde veiligheid zijn kansloos indien ze voorbijgaan aan de realiteit van het geconstateerde verband of als ze niet óók ‘draaien aan de knop’ van de contante waarde van de arbeidsrelatie.’
Praktijkverhalen
Naast de reflectie van de Inspecteur-generaal, neemt de Arbeidsinspectie elk jaar ervaringen van inspecteurs en projectleiders op in het jaarverslag om te laten zien hoe de Inspectie in de dagelijkse praktijk toeziet en handhaaft op de arbeidswetten. Dit jaar gaan die verhalen over markttoezicht en samenwerking met de Douane, zorgfraude, ongevallen en psychosociale arbeidsbelasting en de inrichting van depots van pakketdiensten.
Feiten en cijfers
Het jaarverslag geeft jaarlijks inzicht in de cijfers en feiten over de Arbeidsinspectie zelf, met een verdiepende analyse van de inzet en behaalde resultaten. De Arbeidsinspectie onderzoekt daarnaast de bestaanszekerheid van werknemers en het functioneren van het stelsel van werk en inkomen.
Trends in de cijfers; 2023 vergeleken met 2024
- In 2024 steeg het aantal werkgevers mét RI&E van 50% naar 64%
- Het aantal ongevalsmeldingen steeg van 3.866 (2023) naar 4.306
- Er werden 9% méér arbeidsongevallen door de NLA onderzocht
- Het aantal dodelijke slachtoffers met ‘werk’ als oorzaak daalde van 72 naar 52
Bron: NLA
Download hier het volledige jaarverslag: Jaarverslag 2024 Nederlandse Arbeidsinspectie